İshal

İshal

  • Her zamankinden daha fazla sayıda ve sulu kıvamda kaka ishal olarak kabul edilir.
  • İshale bulantı, kusma, ateş, karın ağrısı, iştahsızlık, halsizlik eşlik edebilir.
  • Önce kusma, ardından ishal ya da aynı anda kusma ve ishal şeklinde ortaya çıkabilir.
  • Hastalık genellikle mikrop ile bulaşmış yiyeceklerin,içeceklerin alınması,ya da kirli ellerin ağza götürülmesi ile oluşur.
  • İki haftaya kadar süren ishallere akut,
  • 2 haftadan fazla süren ishallere ise uzamış ya da kronik ishal adı verilir.
  • İshal  çocuğun yaşı,
    Bağışıklık sistemi,
    Alınan mikrop türü,
    Anne sütünün varlığı gibi faktörlere bağlı olarak farklı seyir gösterebilir.

İshal ile beraber;

image370

  • Yüksek ateş
  • Kakada kan, sümüksü görünüm, kötü koku varsa,
  • Ağızdan sıvı alımı yeterli değil ya da her aldığını kusuyorsa
  • İshal 3 gün içinde düzelmiyorsa
  • Kilo kaybı
  • Sıvı kaybı belirtileri varsa, hekim tarafından muayene edilmelidir.

Sıvı kaybı kriterleri

  • Bebeklerde gözlerin ve bıngıldağın çökük olması
  • Dil,dudak ve ağzın kuru olması
  • Halsizlik,huzursuzluk,uykuya eğilim
  • İdrar miktarının azalması
  • Turgorun azalması(karın derisinin çekilip bırakılması durumunda,derinin eski haline yavaş dönmesi,esnekliğinin azalması)

image371

TEDAVİ
İshalde ilaç kullanımı

  • Antibiyotik : İshal vakalarının büyük çoğunluğu virüslere bağlıdır.
  • Antibiyotikler virüslere etki etmediğinden antibiyotiklere ihtiyaç yoktur.
  • Gereksiz antibiyotik kullanımı ishali artırabilir, hekim önerisi yok ise kullanılmamalıdır.
  • ORS sıvısı: Sıvı ve tuz kaybını karşılamak amacıyla eczaneden satın alınabilen su ile hazırlanan karışımlardır.
  • Her sulu kaka yaptıktan sonra 2 yaşından küçüklere bir çay bardağı,2 yaşından büyüklere ise bir su bardağı ORS sıvısı verilebilir.
  • Ancak damak tadı gelişen çocuklar almakta zorlanabilirler, bu konuda ısrarcı olunmamalıdır.
  • Probiyotikler : Mikrobik dengesi bozulan bağırsaklar için S.Boulardii,L.Acidophilus ve B.Bifidum içeren tozlar verilebilir.
  • Çinko : 6 aydan küçüklere 10mg/gün,6 aydan büyüklere 20mg/gün 10-14 gün verilir.
  • İshal kesici ilaçlar: İshal kesici ilaçların tedavide yeri yoktur, verilmemelidir.
  • Antiparaziter ilaçlar: Gaita analizinde parazit saptanırsa ya da klinik olarak düşünülürse kullanılır.

Z   Z1

İshal diyeti

  • BOL SIVI (su,ayran,açık çay,çorbalar olabilir)
  • Yoğurt,beyaz peynir
  • Patates püresi,pirinç lapası
  • Haşlanmış et, ızgara köfte
  • Haşlanmış yumurta
  • Az yağlı pirinç pilavı veya makarna
  • Elma,havuç,şeftali,muz
  • Sulandırılmış ve tatlandırılmamış süt

İshalde kaçınılan gıdalar

  • Şekerli ve çok yağlı yiyeceklerden kaçınılır.
  • Pasta, çikolata, kuruyemiş geçici olarak önerilmez.
  • Hazır meyve suları ve kolalı içeceklerden uzak tutulur.

İshalde tetkik

  • Kaka kanlı ya da sümüksü ise,
  • Yüksek ateş varsa,
  • Sıvı kaybı belirtileri varsa,
  • İshal 3 günden fazla sürmüş ise gaita analizi ile beraber bir takım tetkikler gerekebilir.

İshal aşısı

  • Ağır ishalin,hastanede tedavi edilmesi gereken ishal vakarının en sık nedeni rotavirüslerdir.
  • Rotavirüslarına karşı aşı geliştirilmiş olup aşılamanın 6-8.aya kadar tamamlanması gerekmektedir.

İshalde önemli olan,
çocuğun aç bırakılmadan bir an evvel beslenmeye başlanması,kaybedilen suyu ve tuzu yerine koymaktır.
Çok katı bir diyet uygulanmamalıdır.