Yıldırım Çarpması

Yıldırım Çarpması

  • Yıldırım, yüksek gerilimli elektrik boşalmasının görüldüğü bir doğa olayıdır.
  • Yıldırım çarpması elektrik çarpmasının özel bir şeklidir.

Lightning  lightning1  lightning2

  • Elektrik çarpmasında voltaj (yüksek gerilimlerde) 20 000 volt ile en fazla 63 000 volt arasında değişir.
  • Yıldırım çarpmasında ise voltaj 20-100 milyon volttur.
  • Elektrik çarpması nadiren yarım saniyeden fazla sürer çünkü ya devre otomatik olarak kesilir ya da çarpma kişiyi fırlatır.
  • Yıldırım çarpmasında ise süre birkaç mili saniye kadar çok kısadır.
  • Yıldırım çarpması,direkt kişinin üzerine olabildiği gibi,yakındaki bir nesnenin üzerine düşmesi ile de olabilir.
  • Üzerine  yıldırım  düşen  herkes  hayatını kaybetmemektedir.
  • Yıldırım  çarpmasında  başta  sinir   sistemi  ve  kalp-damar  sistemi  olmak  üzere  pek  çok  sistem  etkilenir.
  • Pek  çok  insanda,daha sonra hatırlanmayan, kısa  süreli hafıza  kaybı  oluşur.
  • Ciltte karakteristik  bir  yüzeysel  cilt  yanığı, nadiren  derin  yanıklar  oluşur.

YILDIRIM  YILDIR  YILDI

  • Ayrıca,genellikle geçici olan uyuşma, karıncalanma, kısmi  veya  tam  felç, körlük, duyma  kaybı, konuşma  güçlüğü  veya   konuşamama  gibi  belirtiler  olabilir.
  • En  önemli  sorun kalp ritim düzensizlikleri ve  kalp  durmasıdır.
  • Yıldırım  düşmüş  ve  kalbi  durmuş  hasta  ölü  kabul  edilmez ve  hemen  hastanın  ABC’sini  sağlanılır.
    A(Airway)-Soluk yolunun açılması
    B(Breathing)-Solunumun düzenlenmesi
    C(Circulation)-Dolaşımın sağlanması(Kalp masajı)
  • Elektrik ve yıldırım çarpmasından sonra oluşan kalp durması durumunda yapılan resüsitasyon(yeniden canlandırma) başarısı,diğer nedenlerle olan kalp durmalarına göre daha yüksektir.Bu nedenle elektrik ya da yıldırım çarpmalarından sonra uzun bir zaman aralığıda geçse resüsitasyon(yeniden canlandırma) yapılmalıdır.
  • Yıldırım  çarpması  durumlarında  çeşitli  kırıklar  özellikle  de  omurga  kırıkları  sık  görülür. Bu hastalar tespit  edilmeli  ve  omurga  tahtası  ile  taşınmalıdır.
  • Yıldırım  çarpmış  bir hastaya çıplak elle dokunulduğunda çarpılma riski bulunmamaktadır.

 Yıldırıma karşı korunma
yıldırımm

  • Öncelikle 30/30 kuralına uyulmalıdır.
  • 30/30 kuralı : Gök gürültüsünün duyulması, yıldırım çarpma riskinin bulunduğunu gösterir.Şimşeğin görülmesi ile gök gürültüsünün duyulması arasında geçen süre 30 saniye veya daha kısa ise yüklü bulut, 10 km’den daha yakındır ve bulunulan yere yıldırım düşme riski vardır. Bu risk, son şimşeğin görülmesi veya gök gürültüsünün duyulmasından sonraki 30 dakikaya kadar devam eder. Bu nedenle 30 dakika boyunca korunma tedbirleri alınmalıdır.
  • En iyi korunma içeri girmek veya sığınılabilecek bir ev ya da araba bulmaktır.

Kapalı alanda bulunuluyorsa ;

  • Pencere, kapı ve elektrikli aletlerden uzak durulur.
  • Borularla temastan kaçınılır.
  • Acil durumlar dışında telefon kullanılmaz.
  • Elektrikli aygıtlar fişlerinden çekilir,mümkünse kullanılmaz.

Açık alanda bulunuluyorsa ;

  • Yüksek yerlerden,tek kalmış ağaçlardan uzak durulur.
  • Bayrak direği,telefon direği,bisiklet,motosiklet,tel örgüler,metal cisimler gibi her türlü elektrik iletebilen cisimlerden uzak durulur.
  • Bisiklet,motosiklet,traktör gibi üstü açık araçlardan inilir,uzaklaşılır.
  • Kazma,kürek,balık oltası,kamp malzemeleri,şemsiye gibi metal içeren araçlar elde tutulmaz,terk edilir.
  • Deniz,nehir,göl,havuz gibi sulardan uzak durulur.
  • Enerji hatları,demiryolu yakınlarında bulunmaktan kaçınılır.
  • Uzun nesnelerin yanında durulmaz.
  • Gruplar halinde bulunulmaz.Grup bireyleri en az 1.5m aralıklarl,bir daire çizecek şekilde birbirinden uzakta durmalıdır.
  • Tehlike durumunda ya hızla alçak bir yere kaçılır ya da yere çömelinir ve baş dizlerin arasına alarak hedef küçültülür.
  • Asla yere yatılmaz.
  • Bazen elektrik yükünün büyük kısmı yıldırımın çaktığı noktanın yakınındaki yüzeyde yoğunlaşır. Bu yüzey akımı vücuda geçerek, ölüme ve yaralanmaya sebep olabilmektedir. Bunun için, mümkün olduğu kadar yere çökmeli ve ayak parmaklarının üzerinde durarak yerle teması en aza indirilmelidir. Voltaj farkı yaratmamak için de ayaklar birleştirilmemelidir.
  • Kişi kendisini huzursuz hissediyorsa saçları yukarı doğru dikilmeye başlamışsa, deri sızlıyorsa her an yıldırım çarpabilir,bu nedenle hemen kulaklarını kapatıp yere çökmeli,asla yere uzanmamalı ve eller yere değdirilmemelidir.
  • Eğer etrafta dağınık şekilde bir kaç tane ağaç bulunuyorsa, en yakındaki ağaca, o ağacın yüksekliğinin iki katı kadar uzaklıkta bir yerde baş dizlerin arasına koyularak yere çömelinir. Asla tek başına duran bir ağacın altına girilmez.
  • Havadaki elektrik yükünü toprağa aktarmak için paratonerler kullanılır
    paaa  par
    Doğada yürüyüş topluluğuhttp://www.trekking.hacettepe.edu.tr/teknik/yc.html
    Acil Sağlık Hizmetleri(2012)Yıldırım Çarpması.(14 Ekim 2014)http://mtegm.meb.gov.tr/program/dokuman/modul
    İsmailoğlu,H.(2014)Yıldırıma karşı korunmak için basit bazı önlemler.(14 Ekim 2014)http://www.emo.org.tr/ekler/

bayburtta_yildirim_carpmasi_sonucu_alti_hayvan_telef_oldu_h1112.jpg çorum-yıldırım  kinik_koyunde_yildirim_carpmasi yılldddddd  images tyyılll