Puberte Tarda (ergenlik gecikmesi)

Genel

Puberte Tarda (Ergenlik Gecikmesi)

  • Kızlarda 13 yaşın bitmesine rağmen meme tomurcuklanmasının başlamaması,
  • Erkeklerde ise 14 yaşın tamamlanmasına rağmen testis volümünün 4ml’ye ulaşmamasına ergenlik gecikmesi denir.
  • En yaygın sebebi yapısal büyüme ve puberte gecikmesidir.
  • Kızlarda meme gelişimine rağmen 5 yıl içinde menarş olmaması veya
  • Her iki cinste her genital devrenin 2 yıldan fazla sürmesi ergenlik duraklaması olarak kabul edilir.
  • Gecikmiş puberte plazma LH ve FSH düzeylerine göre de sınıflandırılabilirler.
  • SSS anomalileri sonucu oluşanlar hipogonodotrofik hipogonadizm,
  • Gonadal yetersizlik sonucu oluşanlar hipergonodotropik hipogonadizm olarak adlandırılır.

Yapısal ergenlik gecikmesi

  • Erkeklerde puberte gecikmesinin en sık nedenidir.
  • Pubertel gelişimin normal bir varyantı olarak kabul edilir.
  • Spontan düzelen geçici bir durumdur.
  • Genellikle ailevidir.
  • Ebeveynlerde de benzer şekilde puberte gecikmesi öyküsü vardır.
  • Doğum tartısı ve boyu normaldir.
  • 3 yaşında büyüme hızları azalır.
  • 3-4 yaşında <3.persantil altına iner ve persantile paralel gidiş gösterir.
  • Muayeneleri boy kısalığı dışında normaldir.
  • Hekime genellikle boy kısalığı yakınması ile başvurulur.
  • Boy büyüme hızı yılda 5cm’nin altındadır.
  • Kemik yaşı takvim yaşından geri ve boy yaşı ile uyumludur.(TY>KY = BY)
  • Ergenliğin başlaması kızlarda 16; erkeklerde 18 yaşını aşmaz.
  • Ergenlik genellikle kemik yaşına uygun olarak başlar,sonrasında normal hızında ilerler.
  • Bu çocuklarda içe kapanma,okul başarısızlığı ve asosyal davranışlar sık gözlenebilir.

Patolojik ergenlik gecikmesi
Doğumsal nedenler
1- Kallman sendromu
2- GnRH salınımı ve işlevinde bozukluk
3- Kromozom anomalileri
4- Sendromlar :Prader Willi,Laurance-moon-biedl,Charge

Edinsel nedenler
1- SSS tümörleri :Kraniyofarenjiom,germinom,gliom,prolaktinoma
2- Granülamatöz hastalıklar :Tbc,sarkoidoz,histiositoz
3- Enfeksiyonlar sonrası
4- Cerrahi operasyon,travma,radyoterapi sonrası hipofiz hasarı

İşlevsel bozukluklara bağlı nedenler
1- Kronik hastalıklar
2- Aşırı demir yüklenmesi
3- Hipotiroidi
4- Cushing sendromu
5- Metabolik hastalıklar
6- Beslenme bozukluğu,yeme bozuklukları(Anoreksia,bulimia nervosa)
7- Aşırı egzersiz
8- Morbid obezite
9- İlaçlar

Karabel,M.Puberte ve puberte sorunlarına yaklaşım.http://www.dicle.edu.tr/Contents/(27 Ocak 2015)