Probiyotikler

Probiyotikler

  • Probiyotikler,yeterli miktarda yenildiğinde insan sağlığını olumlu etkileyen canlı mikroorganizmalardır.
  • Prebiyotikler ise bağırsaktaki bazı mikroorganizmaların çoğalmasını artıran ya da aktivitesini
    uyaran insan sağlığını olumu yönde etkileyen besinlerdir.
  • Sinbiyotikler,probiyotik ve prebiyotiklerin beraber olduğu formudur.
  • Bağırsaklarımızda 100 trilyon(1,5 kg) faydalı bağırsak mikrobu(probiyotik) bulunmaktadır.
  • Yani insan vücudundaki hücre sayısının 10 katıdır.
  • Sayıları 500’ün üzerinde olan bu bakteriler ve mantarlar normal bağırsak florasını oluştururlar.
  • Bu bakteriler ve mantarlar 300 metrekare(basketbol sahası) büyüklüğünde bir yüzey oluşturan
    bağırsak mukozasını koruyucu bir tabaka şeklinde döşemektedir.

z1 z2 z

  • Bağırsakta bulunan bakterilerin %85’i iyi bakterilerdir(probiyotikler).
  • Bunların en önemlileri Lactobacillus acidophilus ve Lactbacillus bifidus’tur.
  • Mide asitinin varlığı nedeni ile midede canlı bakteri sayısı çok azdır.
  • Lactobacillus acidophiluslar ince bağırsağın üst bölümünde,
    Lactobacillus bifiduslar ise ince bağırsağın alt bölümünde ve kalın bağırsakta yer alırlar.
  • Bağırsakta bulunan oksijen miktarı düşük olduğundan anaerob bakterilerin sayısı daha fazladır.
  • Bağırsak bakterilerin %15’i patojen yapıdadır.
  • Bunların en önemlileri Candida ve Clostridium’lardır.
  • Diğer patojenler Blastocytis,Klebsiella,Bacillus türleri ve Staphylococcuc aureus’tur.
  • Probiyotik bakteriler bağırsak duvarına yerleşirler ve sayı üstünlüğü ile patojen bakterilerin fazla üremesine izin vermezler.
  • Bağırsak florası bozulduğunda yani probiyotikler azaldığı zaman patojen mikroorganizmalar hızla ürerler.
  • Bu mikroorganizmaların kendileri ve/veya toksinleri hastalık yapmaya başlarlar(disbiyozis)
  • Bebekler doğum sırasında vajenden gelen probiyotikler(laktobasiller ve bifidobakterler) ile karşılaşırlar.
  • Bebek anne sütü ile beslendikçe normal flora olgunlaşır.
  • Sezaryen ile doğan bebekler ise dış ortamda bulunan mikroplar ile karşılaşır ve normal flora oluşmaz.
  • Doğum sonrası ilk kolonize olan floradan sağlıklı floraya geçiş uygun beslenme ortamı yaratılsa bile oldukça zordur.
  • Probiyotik olarak kullanılan mikroorganizmaların çoğu laktik asit bakterileri grubundan olmakla birlikte, diğer türden mikroorganizmalar da probiyotik olarak kullanılmaktadır.

z   z   z1
L.acidophilus                    L. bifidus                                   Bacillus subtilis

Probiyotik olarak kullanılan bazı mikroorganizmalar
Lactobacillus GG Lactobacillus rhamnosus
Lactobacillus reuteri Lactobacillus acidophilus
Lactobacillus bulgaricus Lactobacillus casei
Lactobacillus fermentum Bifidiobacterium bifidum
Bifidiobacterium lactis Bacillus subtilis
Bacillus cereus Streptococcus thermophilus
Saccharomyces boulardii Eschrichia Nissle 1917
  • Probiyotikler,lamina propriadaki IgA üreten hücre yapımını artırarak sekretuvar IgA’nın luminal müköz tabakaya salgılanmasını sağlamaktadır.Bu antikorlar bakteri ve onların antijenlerine bağlanarak epitelyum kolonizasyonunu sınırlamakta ve bu yolla bağırsak homeostazına katkı sağlamaktadır.
  • Öreneğin rotavirüs ishali olanlara B.Bifidum ve S.Thermophilus içeren probiyotikler verildiğinde hızlı bir IgA ve IgM serokonversiyonu saptanmıştır.
  • Probiyotikler ayrıca,laktik asit üreterek lumenin pH’sını düşürerek,antimikrobiyal mikosin,hidrojen peroksit ve serbest radikaller üreterek de patojen mikroorganizmalara karşı savaşmaktadır.
  • Bazı probiyotiklerin etki gösterebilmesi için kolon florasına kolonize olması gerekirken,bazı probiyotikler ise etkilerini geçici bir süre içinde kolonize olmadan mevcut florayla etkileşerek göstermektedir.
  • Bazı laktobasiller(L.Plantarum) karbonhidratlar aracığıyla tutunmaktadırlar.
  • E.Coli,enterobakter,klebsiella,salmonella,shigella,pseudomonas ve vibrio cholera da aynı reseptörleri kullandıklarından bu grup probiyotikler reseptörlere bağlanmada yarışarak enfeksiyonu önlemektedirler.

Probitotiklerin görevleri

  • Bağışıklık sistemini güçlendirmek
  • Yiyeceklerin hazmını kolaylaştırmak
  • Vitamin sentezi yapmak
  • Bağırsak duvarını zararlı maddelerden korumak ve bağırsak geçirgenliğini azaltmak
  • Zararlı maddelerin(toksinler) kan dolaşımına geçmesini engellemek
  • Kronik enflamatuvar hastalıkların oluşmasını engellemek
  • Kanseri önlemek
  • Yaşlanmayı yavaşlatmak
  • Depresyonu hafifletmek
  • Otizm bulgularını hafifletmek
  • İshali önlemek ve tedavi etmek
  • İdrar yolu iltihaplarını önlemek
  • Kabızlığı tedavi etmek
  • Böbrek taşlarının(okzalat) oluşumunu azaltmak

z20

  • Probiyotikler K2,B1,B2,B3,biyotin,B12,folik asit ve pantotenik asit üretirler.
  • Bu vitaminlerin hemen hepsi depolanmayan ve sürekli alınması gereken vitaminlerdir.
  • Yani bağırsak florasının bozulması bir taraftan sentezledikleri vitaminlerde eksikliklere
    yol açarken emilimlerinde de azalmaya yol açar.
  • Bağırsaktaki sağlıklı mikrop dengesinin,zararlı mikroplar lehine değişmesi çok sayıda
    akut ve kronik hastalıklara yol açar.
  • Sonuçta astım,egzema,otizm,multipl skleroz,tiroidit,romatizmal hastalıklar,
    pankreas yetersizliği,crohn hastalığı,fibromiyalji,şizofreni ve çeşitli otoimmün hastalıklar oluşur.

Çocuklarda probiyotik kullanılan hastalıklar

  • Enfeksiyöz ishalleri
  • Turist ishalleri
  • Nekrotizan enterkolit
  • Heliobacter pylori enfeksiyonları
  • Solunum yolu enfeksiyonları
  • Kulak burun boğaz hastalıkları
  • İdrar yolu enfeksiyonları
  • Vajinal enfeksiyonlar
  • Ciddi hastalıkların enfeksiyöz komplikasyonları

Probiyotik preperatları

  • Reflor 250mg saşe ( Saccharomyces boulardii )/günde 1 saşe,bir miktar su içinde
  • Maflor damla ( Lactobacillus rhamnosus )/günde 1 kez 5 damla,kaşıkla ya da dil üstüne damlatılır.
  • Maflor saşe ( Bifidobacterium animalis ssp lactis )/günde 1 saşe,bir miktar su içinde
  • Maflor plus kapsül (Bifidobacterium lactis,L. acidophillus,L.casei )
  • NBL Probiotic ATP 20 saşe (L. Casei,L. Rhamnosus,Bifidobacterium lactis )/günde 1 saşe
  • NBL Probiotic GOLD 20 saşe (Enterococcus Faecium,L. Acidophilus,L.Rhamnosus,B.Bifidum,B. Longum )/günde 1 saşe
  • NBL Probiotic Optima 30 tablet ( E. Faecium,L. Plantarum,S. Thermophilus,B. Lactis,B. Longum,L. Acidophilus )/günde 1 tablet
  • BioGaia damla ( Lactobacillus reuteri )/günde 1 kez 5 damla
  • BioGaia çiğneme tableti ( Lactobacillus reuteri )/günde 1 tablet
  • Bifiform saşe (Lactobacillus rhamnosus GG,Bifidobacterium BB)/günde 1 saşe
  • Bifiform drops(Bifidobacterium animalis,Streptococus thermophilus)/günde 1 kez 0.5ml
  • Enterogermina flakon (Bacillus clausii)/günde 1 flakaon

z10 z11     z12 z13z z15

Aydın,A.Probiyotikler ve bağışıklık sistemi.(6 Kasım-Aralık 2014)Klinik Tıp Pediatri Dergisi.Cilt:6 Sayı:6(14 Nisan 2015)
Özkaya,A.Kara,A.Probiyotikler ve Enfeksiyon Hastalıklarında Kullanımı.(Kasım-Aralık 2014)Clinic Pediatri.Cilt:9 Sayı:6(14 Nisan 2015)