Prematür Telarş / Prematür Pubarş

• 8 yaşın altındaki kızlarda pubertenin diğer belirtileri olmadan görülen tek veya iki taraflı meme büyümesidir.
• En sık ilk 2 yaşta görülür.
• Maternal östrojenlerin plasental geçişine bağlıdır.
• Genellikle yaşamın ilk 2 yılında ortaya çıkar.
• 2/3’ü spontan düzelir.
• 1/3’ü puberteye kadar devam eder.
• Pubik tüylenme,büyüme atağı,menstruasyon görülmez.
• Kemik yaşı normal veya hafif ileridir.
• FSH>LH’dir.
• Pelvik ultrasonda over ve uterus boyutları prepubertal boyuttadır.
• Plazma östradiol düzeyi normal veya hafif artmıştır.
• Ayırıcı tanıda;
  – Soliter fonksiyonel ovaryan kist
  – HHG aksının parsiyel aktivasyonu
  – Eksojen östrojen
  – Büyüme atağı veya ileri kemik yaşı McCune Albright sendromunun ilk işareti olabilir.
• Prematür telarşı olan çocukta;
  – Bazal LH yüksekse(>0.3mIU/ml)
  – Kemik yaşı/Takvim yaşı >1
  – İlk 6 ayda uzama hızı fazla ise santral puberte prekoksa gidiş olabilir.
• Prematür telarşı olan çocukların tedavi edilmeleri gerekmez.
• 3-6 ay aralıklarla takip edilmeleri yeterlidir.

Prematür pubarş

• Kızlarda 8 erkeklerde 9 yaşından önce,diğer puberte belirtileri olmadan pubik ve/veya aksiller tüylenme olmasıdır.
• Nedenleri;
  – Adrenal korteksin erken aktivasyonu
  – Adrenal androjenlerde artış (DHEA,DHEA-S)
• Tanı
  – Aile hikayesi
  – Kemik yaşı
  – DHEA-S (>40mcgr/dl)
  -17 OHP,Testesteron (KAH,Adrenal tümörde yüksektir)
• Belirtiler
  – Hiperandrojenizm belirtileri vardır.
  – Hirsutizm
  – Akne
  – Ses kalınlaşması
  – Kliteromegali
• Ayırıcı tanıda;
  – Konjenital adrenal hiperplazi
  – Adrenal tümör
• Prematür pubarşlı çocuklarda;
  – Pubertenin normal zamanda başlaması
  – Nihai boyların genetik yapıları ile uyumlu olması beklenir.
  – Bazı durumlarda HHG aksı erken aktive olabildiğinden 3-6 ay aralarla izlenmesi önerilir.

Karabel,M.Puberte ve puberte sorunlarına yaklaşım.http://www.dicle.edu.tr/Contents/(27 Ocak 2015)