POLİO AŞISI

Polio Aşısı (çocuk felci aşısı )   image343 

  • Çocuk felci ağızdan virusun alınması ile bulaşan ,genellikle öncesinde belirti vermeyen küçük çocuklarda oluşan bir enfeksiyondur.
  • Ülkemizde 1998 yılından beri Polio vakası saptanmamıştır.
  • 2002 yılında Dünya Sağlık Örgütü Avrupa ile birlikte Türkiye’ye de poliosuz ülke sertifikası vermiştir.
  • Tüm dünyada polio eradike edilinceye kadar aşılama çalışmalarına devam edilecektir.
  • İki tip polio aşısı vardır.
  • Birisi ağızdan damla şeklinde verilen canlı (OPV),
  • Diğeri ise beşli karma aşı içinde kas içine enjekte edilen inaktif polio (IPV) aşısıdır.
  • Her iki aşıda hastalığın kontrolünde başarılı olmuştur,ancak iki aşınında farklı risk ve faydaları bulunmaktadır.
  • İnaktif (IPV)aşının ciddi bir yan etkisi yoktur.
  • Ancak  canlı aşı(OPV) aşı yapılanlarda ya da temas edenlerde paralitik polio (çocuk felci) oluşturabilir.
  • İlk aşılamada bu risk daha fazladır.

OPV (canlı polio aşısı) yan etkisi varsa niçin hala kullanılıyor? 

  • OPV vahşi virusun  barsaklarda replikasyonunu sınırlandırır.
  • Gaita ile yayılımını engeller.
  • IPV’ye göre daha ekonomiktir.

Aşının uygulanması  

  • Çocuk felci aşısı, beşli karma aşısı içinde ölü aşı ya da ağızdan ek olarak  canlı aşı (OPV) şeklinde uygulanır.
  • Ulusal aşı programında  çocuk felci aşısı, ilk 2 dozu beşli karma aşı (aBDT-IPV-HIB) içinde IPV,sonraki 2 dozu,
    eş zamanlı olarak, beşli karma aşı içinde IPA ve OPV olarak uygulanır.
  • Polio aşısı,ülkemizin konumundan ötürü uygulamadaki önemini korumaktadır.
  • Bu nedenle aşıya engel durum yoksa, ulusal aşı programı  uyarınca 2 kez OPV yapılması önerilir.
  • Canlı virüs aşısı olmasından ötürü, OPV bağışıksal  sorunlu (yetmezlikli ya da baskılanmış, kanser sağaltımı gören) ve ailesinde bağışıksal sorunlu birey bulunan çocuklarda uygulanmamalı, OPV uygulaması öncesinde bu durum kısaca sorgulanmalıdır.
  • Böyle durumlarda bütün çocuk felci aşıları IPV(ölü aşı)  olarak verilir.

Aşının yan etkileri 

  • Aşıdan sonra  nadiren ateş,iştahsızlık,uyku hali,ishal,baş ağrısı,kas ağrısı görülebilir.
  • En önemli istenmeyen yan etki paralitik poliomiyelittir.(çocuk felci)
  • Görülme olasılığı 1  milyon uygulamada 1 dir.
  • Çocuklara daha önceden IPV(inaktif çocuk felci aşısı) uygulanması paralitik poliomiyelit gelişme olasılığını çok azaltmaktadır.
  • Paralitik Poliomiyelit  aşılananlarda 4-30 gün,aşı yapılanlarla yakın teması olanlarda 4-75 gün sonra ortaya çıkabilir.
  • OPV,immun yetmezliği olanlara,bu hastaların yakınlarına ve daha önce aşılanmamış erişkinlere yapılmamalıdır.