İnfantil Kolik (Gaz Sancısı)
- Bebeklerin en sık hekime getirilme nedenlerinden birisidir.
- İnfantil kolik,günde 3 saatten fazla, haftada 3’ten fazla ve en az 3 hafta süren ağlama nöbetleridir.
- Ani başlayan,yüksek sesli ve sürekli ağlamalar şeklinde seyreder.
- Bebeğin yüzünde ağrı ifadesi,yumruklarını sıkarak bacaklarını karnına doğru çekme tablosu vardır.
- Nöbet bebeğin gaz veya gaita çıkarması ile son bulur,bazen de bebeğin yorulmasıyla biter.
- Ağlama yanında karın şişkinliği,kusma,kabızlık,ishal veya gaz geçişinde artış olabilir
- Bebeklerin % 3 ile 40’ında görülür.
- Kolik genellikle doğumdan 2 hafta sonra başlar,6 haftadan sonra şiddetlenir,3 ayın sonunda ise %95 bebekte kaybolur.
- Bir kısmında 6.aya kadar, çok düşük oranda ise 9-12.aya kadar sürebilir.
- Ağlama nöbetleri özellikle öğleden sonra ve akşam saatlerinde oluşur.
- Bebeklerde fiziksel ve gelişimsel herhangi bir sorun saptanmaz.
- İnfantil koliğin nedenleri henüz tam olarak bilinmemektedir.
- Ancak nedeni açıklamaya yönelik bazı hipotezler mevcuttur.Bunlar;
– Gastroösofageal reflü
– Gastrointestinal hormonlar
– Beslenme
– Nöro-hormonal immatürite ve aşırı duyarlılık
– Besin alerjisi veya intoleransı
– Psikolojik nedenler
– Diğer nedenler
Öneriler ve Tedavi
- Öncelikle bebeğin fiziksel ve gelişimsel olarak normal olduğu hekim tarafından tespit edilmelidir.
- Bu süreçte sakin olunmalı, gereksiz uygulamalarla bebeğe zarar verilmemelidir.
- İlaçların etkinliği tartışmalı olup, ilaçlardan yararlanan bebek oranı %10 civarındadır.
- Bebeğin rahat ettiği, sakinleştiği pozisyonları saptanır.( göğüste uyutmak gibi)
- Ağlama dönemlerinde, kucakta dik pozisyonda tutulup, sırtına minik darbelerle sakinleştirmeye çalışılır.
- Oda ısısı ve bebek giysileri uygun olmalıdır.
- Bebek sakin, gürültüsüz, rahat bir ortamda tutulmalı ve uyutulmalıdır.
- Zamanından önce ek gıdalara başlanılmamalı,
- Bilimsel doğruluğu kanıtlanmamış olan yiyecek ya da içecekler bebeğe verilmemeli,
- Bebeğin ihtiyacı var ise hekim önerisi ile mama grubuna karar verilmeli,
- Ağlama dönemlerinde emzik kullanılabilir, ancak emzik ucuna bal, pekmez, şeker vb. sürülmemeli,
- Bebek kucakta ya da beşikte hafif ritimde sallanabilir.
- Bebek arabası ile dolaştırılabilir, otomobil ile şehir turu atılabilir.
- Hafif müzik, hafif ritimdeki sesler dinletilebilir(saç kurutma makinesi gibi.)
- Kolik CD’lerinden yarar görebilir.
- Ilık banyodan yararlanabilinir.
- Saat yönünde yapılan karın masajları yararlı olabilir.
- Anne aşırı miktarda çay ve kahve içmemeli,
- Anne sigara tüketiyorsa içmemeli ya da günde 5 sigara üzerine çıkılmamalı,
- Süt ve süt ürünleri, karnabahar, lahana, brokoli, turunçgiller, asitli içecekler kolik ağrısını tetikleyebilir.
- Anne bu açıdan beslenmesini yeniden gözden geçirmelidir.
İlaç Tedavileri
- Simetikon: Simetikon mukusun yüzey gerilimini azaltan ve gaz baloncukların birleşmesini önleyen bir ilaçtır.
- Bu etkisiyle bağırsak gazlarının kolay atılımını sağlamaktadır.
- Emilmediği için sistemik yan etki oluşturmamaktadır.
- Kolik ataklarını azaltmak için kullanılabilir.
- Dicyclomine hidroklorür: Anti kolinerjik bir ilaçtır.
- Kolik tedavisindeki etkinliği klinik deneylerle gösterilmiştir.
- Ancak bazı bebeklerde solunum güçlüğü,konvülziyon,senkop,apne,asfiksi,hipotoni ve koma bildirilmiştir.
- Bu nedenle etkinliği kanıtlanmış olsa da bu ilacın kullanılması önerilmemektedir.
- Cimetropium bromide: Özellikle İtalya’da kullanılmaktadır.
- Ağlama krizlerinin süresi ve şiddetinde belirgin azalma sağlamaktadır.
- Uyku hali dışında bildirilen bir yan etkisi yoktur.
- Mebeverin,hyocin-N metil bromür,fenobarbital,sindirim enzim preperatları, dimethicone
tedavide kullanılmış olup etkinlikleri ve yan etkileri hakkında henüz kesin bilgi bulunmamaktadır. - Asepromazin: Son dönemlerde fenotiazin grubu bir nöroleptik olan asepromazin tedavide kullanılmaktadır.
- Ancak ilacın analjezik,sedatif ve anestezik ilaçların etkilerini artırma gibi özellikleri olması nedeni ile
hatalı kullanımı ağır nörolojik yen etkilere yol açabilir. - Probiyotikler: Lactobacillus reuteri ATCC 55730 ve L.reuteri DSM 17938 suşlarının semptomları iyileştirdiği gösterilmiştir.
- Ancak probiyotiklerin bebeklerde rutin tedavi olarak kullanabilmeleri için daha çalışmalara ihtiyaç vardır.
- Diğer tedavi yöntemleri: Papatya,mine çayı,meyan kökü,rezene,melisa ve karışımlarını içeren
bitkisel çayların kolikli bebeklerin ağlamalarını azalttığı gösterilmiştir. - Çoğu bağırsak düz kaslarında gevşeme sağlayarak ağlama nöbetlerini azaltmaktadır.
- Etkileri düzenli olarak 7 gün kullanımdan sonra ortaya çıkmaktadır.
Akçam,M.Aslan,N.İnfantil kolik.(Ocak-Şubat 2015)Klinik Tıp Pediatri Dergisi.Cilt:7Sayı:1 (26 Haziran 2014)