HPV AŞISI (Human Papillomavirus aşısı-Rahim ağzı kanseri aşısı)
- Meme kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen 2.kanser nedenidir.
- Dünyada her yıl 500.000 yeni rahim ağzı kanseri saptanmakta ve bu hastaların yaklaşık yarısı hayatlarını kaybetmektedirler.
- Ölümlerin %80’ni gelişmekte olan ülkelerde olmaktadır.
- Rahim ağzı kanseri kalıtsal olmayıp, Human Papillomavirus enfeksiyonu sonucu cinsel yolla oluşmaktadır.
- Düşük sosyoekonomik düzeydeki kadınlarda daha sık olup,erken cinsel ilişki ve çok sayıda cinsel eşlilik risk faktörleridir.
- Erkekler hastalığın oluşumunda enfeksiyon taşıyıcısı olarak rol oynamaktadır.
- En sık 25 yaş altı kadınlarda görülmektedir.Daha sonra yaşla beraber azalma görülür.
- HPV enfeksiyonu rahim ağzı kanseri dışında genital siğillerde oluşturmaktadır.
- HPV ile enfekte olan kadınlar genelde belirti vermezler,%90’nı iki yıl içinde virustan arınırlar.
- Ancak %10’nunda rahim ağzı kanseri ilerleyici bir seyir gösterir.
- HPV enfeksiyonun kansere dönüşmesi ortalama 10 yıl olup,1 yıl kadar kısa da olabilir.
- 2006 yılından itibaren geliştirilen HPV aşıları ile HPV’ye bağlı hastalıkların azaltılması amaçlanmıştır.
Aşının uygulama yaşı
- A.B.D Bağışıklama Uygulama Danışma Komitesi aşının 9-26 arası kız çocuklarına ve kadınlara uygulanmasını onaylamıştır.
- Erkeklerin ve 25-55 yaş arası kadınların aşılanması ile ilgili çalışmalar ise henüz sonuçlanmamıştır.
Aşıların uygulama şekli
- Gardasil aşısı 9-13 yaş arası çocuklara 2 doz şeklinde 0 ve 6.aylarda uygulanabilir.
- Eğer ikinci doz ilk dozdan sonra, 6. aydan daha erken uygulanırsa, 3. doz her zaman uygulanmalıdır.
- Gardasil bu yaş grubunda üç doz olarak da uygulanabilir. (0, 2, 6. ayda 0.5 ml)
- İkinci doz birinci dozdan en az 1 ay sonra, üçüncü doz ise ikinci dozdan en az 3 ay sonra uygulanmalıdır.
- Tüm dozlar1 yıl içinde uygulanmalıdır.
- 14 yaş ve üzeri çocuklarda ise üç doz şeması uygulanır. (0., 2., 6. ayda 0.5 ml)
- Cervarix aşısı da 3 doz şeklinde uygulanır. (0,1,6.ayda 0.5 ml)
- Yani ilk uygulamadan 1 ay sonra 2.doz,ilk uygulamadan 6 ay sonra 3.doz yine kas içine(IM) uygulanacak şekilde yapılır.
- Aşılar, üst kolun deltoid bölgesine veya uyluğun üst yan tarafına intramüsküler olarak uygulanmalıdır.
Aşıların koruyuculuk süresi
- Yapılan çalışmalar 5 yıl sonra bile koruyuculuğun devam ettiği şeklindedir.
- Ancak yaşam boyu koruyucu olduğu düşünülen aşının tekrarlama dozlarının gerekliliği henüz netlik kazanmamıştır.
Aşının yan etkileri
- Aşı uygulanan bölgede ağrı,şişlik,kızarıklık en sık görünen yan etkileridir.
- Nadiren baş ağrısı,kas ağrısı,halsizlik,bulantı görülebilir.
Aşının maliyeti
- Birçok ülkede rutin aşı takvimine alınan HPV aşısı ülkemizde aşının maliyetinin yüksek olması, ülke kaynaklarının yeterli olmaması nedeniyle aşının uygulama oranı ve rutin aşı programına girmesi olumsuz etkilenmektedir.