Herpes Zoster Enfeksiyonu (Zona)

Herpes Zoster Enfeksiyonu (Zona)

  • Hastalık etkeni Varicella zoster virüsüdür.
  • Suçiçeği enfeksiyonundan sonra dorsal kök ganglionlarında kalan varicella zoster virüsünün aktive olması ile oluşur.
  • Latent halde saklı kalan virüsler,lokal travma veya vücut direncinin azalmasına bağlı olarak reaktive olurlar.
  • Daha sonra duyu sinirleri yoluyla deriye ulaşırlar.
  • Çocuklukta nadirdir.Hastaların %5’inde 15 yaş öncesi görülür.
  • Zonada tutulan bölgede önce,yüzeyel kaşıntı ile bıçak saplanırcasına ağrı arasında değişen subjektif şikayetler olabilir.
  • Bu ağrılar bazen enfarktüs,plörezi,kolik renal olarak yorumlanabilir.
  • Bu semptomlara yanma,batma,hassasiyet ve hiperestezi eşlik edebilir.

z z1 z2 z3

  • İlk deri belirtileri dermatoma uyan bölgede,eritemli zemin üzerinde,gruplar halinde, topluiğne başı büyüklüğünde papüllerdir.
  • Bu papüller 24 saatte veziküllere döner.
  • Veziküler lezyonlar canlı virüs içerir.
  • iki üç gün içinde püstülleşme,daha sonra iki üç gün içinde göbekleşme gösterir.
  • Sonraki süreçte kuruma ve 7-10 gün içinde krutlaşma oluşur.
  • Bir hafta içinde dermatom boyunca ayrı odaklar halinde yeni lezyonlar gelişebilir.
  • Aynı gruptaki lezyonların görünümü,diğer gruptaki lezyonlardan farklılık gösterir.
  • Deri belirtileri şiddetli durumlarda hemorajik ve gangrene olabilir.
  • Bölgesel lenf bezleri genellikle ağrılı ve şiştir.
  • Deri belirtileri, sekonder enfeksiyon gelişmezse 2-4 hafta içinde iz bırakmadan iyileşir.
  • Yaşlılarda bu süre 6 haftadan uzun olabilir.
  • Zona zoster,bağışıklık bırakması nedeni ile bir kez geçirilir.
  • Genellikle tek taraflı olur.
  • İmmünsüpresyon durumunda çift taraflı veta jeneralize olabilir.
  • En sık intercostal bölgede ve T3-L2 arası spinal sinirlerin inerve ettiği dermatomlarda görülür.
  • Oftalmik zosterde oküler tutulum olabilir.
  • Trigeminal sinir tutulumu ve fasiyal paralizi durumuna Ramsay-Hunt sendromu adı verilir.
  • Lezyonlar krutlanana kadar bulaşıcıdır.
  • Direkt temas ya da solunum yoluyla bulaşır.Ancak suçiçeği kadar bulaşıcı değildir.
  • Tanıda genellikle klinik ve öykü yeterlidir.
  • Şüpheli durumlarda ucuz,basit ve her yerde yapılabilen Tzanck testi değerlendirilir.

Tedavi

  • Amaç,hastalığın süresini ve şiddetini azaltmak,yayılımını önlemek ve postherpetik nevraljiyi azaltmaktır.
  • Sağlıklı bireylerde komplikasyon riski azdır,genellikle spontan iyileşir.
  • Orta ve ileri yaştaki hastalara yatak istirihati önerilir.
  • Sekonder enfeksiyonlara karşı antibiyotikli kremler verilir.
  • Nevralji için,topikal aneztezikler ve sistemik analjezikler verilebilir.
  • İmmünsüpresif ve özellikle 50 yaş üstündekilere sistemik antiviral tedavi önerilir.
  • Bu amaçla asiklovir 5X800mg/gün, valasiklovir 3×1000 mg/gün ve famsiklovir 3×250 mg/gün 7 gün süre ile kullanılır.

Evans,S.E.Derinin viral enfeksiyonları.Katkı Pediatri Dergisi 2013;35(3):307-314.(6Şubat 2015)
Viral deri hastalıkları.http://www.dicle.edu.tr/Contents/6ff499c4-df35-4e71-a642-a6e7993f6f3d.pdf(6 Şubat 2015)