Hepatit-B Aşısı    

• Dünyada 2 milyardan fazla insan Hepatit B virusu ile karşılaşmakta ve bunların 400 milyon kadarı Hepatit B virusu taşıyıcısı olmakta,
• Her yıl da 500 bin-1 milyon kişi siroz ve Hepatit B virusuna bağlı  karaciğer kanserinden ölmektedir.
• Hepatit B aşısının birinci amacı kronik hepatit B enfeksiyonunu ve kronik karaciğer hastalığı oranını düşürmek,
• İikinci amacı ise akut hepatit B hastalığını önlemektir.
• Uygulanmakta olan hepatit B aşıları son derece güvenli ve etkinliği %90’nın üzerindedir.

Hepatit B için yüksek riskli gruplar

• Hepatit B taşıyıcısı olan kişilerin aile bireyleri
• Sağlık çalışanları,kan ve kan ürünleri ile teması olan meslek grupları
• Çocuk ıslahevlerinde ve diğer bakımevlerinde kalanlar
• Zihinsel özürlülerin barındığı kurumlarda kalanlar ve kurum çalışanları
• İlaç bağımlıları
• Homoseksüel ve heteroseksüel erkekler
• Hemodializ hastaları
• Kronik karaciğer hastaları
• Hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelere seyahat edip 6 aydan uzun süre kalacaklar
• HIV ile enfekte kişiler

Aşı öncesi ve sonrası tarama testi     

• Aşılama öncesi ve sonrasında rutin testler önerilmemektedir.
• Üç doz aşıdan sonra sağlıklı insanların %95’inde koruyucu anti-HBs düzeyi oluşmaktadır.
• Belirli bir süre sonra anti-HBs düzeyleri azalsa bile immun belleğin devam ettiği ve kişiyi koruyacağı kabul edilir.
• Bu nedenle,sağlıklı insanlarda rapel(pekiştirme) dozlara gerek yoktur.
• Ancak risk altında olanlara 3.aşı bittikten 1-2 ay sonra kanda anti-HBs titrelerine bakılmalıdır.
• İmmun yetmezliği olanlar veya diyalize giren hastalarda yılda bir kez anti-HBs düzeyine bakılır.
• Antikor titresi 10mIU/ml altında olanlar aşılanır.
• Ayrıca üç doz aşıdan sonra yeterli anti-HBs yanıtı olmayan sağlık personeline bir ya da iki doz daha aşı yapılmalıdır.
• Ancak uygulamadan sonra  yeterli yanıtı görmek açısından tekrar anti-HBs düzeyine bakmak anlamlı değildir.
  Test istenen durumlar
• HbsAg pozitif anne bebekleri
• Hemodiyaliz hastaları
• Bağışıklık sistemi sorunu olan hastalar
• HBsAg pozitif hastalarla düzenli cinsel teması olan kişiler
• Kesici yaralanma riski çok olan meslek grupları

Aşı Takvimi

• Aşılama 0, 1 ve 6. ayda ya da 0, 1-2 ve 6. ayda 3 dozda uygulanır.
• İlk aşı bebeğin doğduğu gün yapılmalıdır.
• 2.doz ile 1.doz arasında en az 1 ay süre olmalıdır.
• 3.doz aşı ilk dozdan en az 4 ay sonra ve 2.dozdan en az 2 ay sonra yapılmalıdır.
• 3.doz aşı 6.ayda veya 6-9. ay arasında yapılabilir.

HBsAg pozitif (taşıyıcı anne) anne bebeklerine yaklaşım

• Doğumdan sonraki ilk 12 saatte eş zamanlı olarak hepatit B aşısının ilk dozu  ve HBIG (0,5ml) uygulanır.
• Bu bebeklerde ikinci aşının 1. ay, üçüncü aşının 6. ayda yapılması sağlanır.
• Son aşıdan 1-2 ay sonra(9-15 ay) bebek HBsAg ve Anti-HBs incelemesiyle değerlendirilir.
• Aşıya yanıtsızlık durumunda (<10 mU/mL), çocuk HBsAg pozitif değilse,bağışıklama ek 3 aşıyla tekrarlanır.
• Bu ikinci aşı dizisi 0, 2 ve 4. ay(2 ay arayla) ya da 0, 1 ve 6. ay şeklinde uygulanır.
• Son aşıdan bir ay sonra yeniden serolojik değerlendirme yapılır.
• Bu ikinci 3 aşılık uygulamadan sonra da serolojik yanıt alınmazsa, sonraki aşılara da yanıtsızlık olasılığı
  çok yüksektir ve yeni aşılama uygulamalarına gerek yoktur

Taşıyıcılık durumu bilinmeyen annelerin bebeklerine yaklaşım

• Doğum sonrası en kısa sürede annede HBsAg’ye bakılır.
• Sonuçlar beklenirken bebeğe hepatit B aşısı 1.dozu uygulanır.
• Annede HBsAg pozitif bulunursa en kısa sürede ve en geç 7 gün içinde HBIG (O,5ml) uygulanır.
• Daha sonra önerilen şekilde aşı takvimine devam edilir.

HBsAg pozitif kaynak ile temas durumunda yaklaşım

• Aşılanmamış kişilere temas sonrası  en kısa sürede mümkünse ilk 24 saatte HBIG ve hepatit B aşısı uygulanır,
• Aşılanması tamamlanmamışlarda HBIG uygulanır,aşı takvimine devam edilir.
• Hepatit B aşıları tamamlanmış ,fakat aşılama sonrası kontrol anti-HBs bakılmamış olanlarda ise tek doz pekiştirme aşısı uygulanır.

Prematüre bebeklerin aşılanması

• 2000 gramın üzerinde olan bebeklerde rutin Hepatit B aşı programı uygulanır.
• 2000 gramın altında olan  bebeklere ise  doğumdan hemen sonra Hepatit   B aşısı uygulanır,
• Ancak yapılan bu aşı normal 3 dozluk   Hepatit B aşı takvimi içinde kabul edilmez,
• Bebek 1 aylık olduğunda normal Hepatit B aşı programı başlatılır.
• Yani bu bebeklere toplam 4 doz Hepatit B aşısı uygulanır.
• HBs antijeni pozitif anneden doğan prematürelere  hepatit B aşısı ve HBIG yapılır.
• Annenin Hepatit B serolojisi bilinmiyorsa tüm bebeklere doğumdan sonraki ilk 12 saat içerisinde Hepatit B aşısı yapılır.
• 2000 gramın üzerindeki  bebeklerde annenin serolojik durumu belirlenir,HBsAg pozitif bulunur ise 7 gün içerisinde HBIG uygulanır,
• Eğer bebek 2000 gramın altında , annenin serolojik durumu da bilinmiyorsa , 12 saat içerisinde annenin serolojik durumu tespit
  edilemiyorsa doğumdan sonraki ilk 12 saat içerisinde aşı ve HBIG uygulanır.

HBIG

• HBIG (Hepatit B İmmun Globulin) 3-6 ay kadar kısa süreli koruma sağlar.
• HBIG, sadece HBsAg pozitif anneden doğan bebeklere ve temas sonrası özel durumlarda kullanılır.
• HBIG, kanında yüksek oranda Anti-HBs Ag içeren ve HIV,Hepatit C virus antikorları negatif  olan donörlerden hazırlanır.
• Standart immunglobulin ,AntiHBs  içeriği az olduğundan,hepatit B enfeksiyonundan korunmada etkili değildir.

HBsAg pozitif annenin bebeğini emzirmesi
HBsAg pozitif annelerin bebeklerini emzirmesi bebek için risk değildir, emzirmeye devam edilie.

Hamilelik ve emzirme döneminde annenin aşılanması
Hamilelik ve emzirme döneminde anne hepatit B aşısı olabilir.

Farklı isimdeki hepatit B aşılarının kullanılması
Aşılama süresince farklı firmaların ürettiği aşılar birbirinin yerine kullanılabilir.

Eğitim
Aşılama ile toplumda %5-10 oranında aşı yanıtsızlığı gelişmektedir.
Bu nedenle hastalığın kontrolünde aşılama dışında,bulaşma yollarının kesilmesi ve sağlık açısından eğitimde çok önemlidir.