Donma
- Donma;aşırı soğuğa maruz kalma durumunda parmak,el,ayak parmağı,ayak,burun,kulak gibi uzuvların
kaybına yol açabilen bazen de ölümle sonuçlanabilen bir durumdur. - Lokal donmalar daha çok kan dolaşımının az olduğu,kulak, burun, yanak, el ve ayak parmaklarında görülür.
Klinik bulgular
- Soğuyan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve kanın pıhtılaşması dokularda hasara yol açmaktadır.
- Soğuğun ciltteki ilk etkisi kızarıklık ve karıncalanmadır.(1.derece donma)
- Dokular daha da soğursa cilt solgunlaşır ve uyuşmalar oluşur.
- Soğuğa maruz kalan, halsiz ve uykuya eğilimlidir.
- Deri su toplayabilir,ödem ve ağrı oluşur.(2.derece donma)
- Daha şiddetli donmalarda dokular ölür.Canlı deriden ayrılan siyah bir bölge gözlenir.(3.derece donma)
İlk yardım
- Uzun süre soğuğa maruz kalan kişiyi sıcak odaya,sıcak suya sokmak,bastırarak ısıtmaya çalışmak,karla ovuşturmak yanlıştır.
- Sıcak veya soğuğun direkt uygulanması kan damarlarında hasar oluşturmakta ve devamında kangren gelişmektedir.
- Donan bölge doğrudan ateşe yaklaştırılmamalıdır.
- Donan bölge hareket ettirilmemelidir.
- Önce ıslak giysiler kurularıyla değiştirilir.
- Donma riski olan kişi battaniyeye sarılır.
- Elleri ve ayakları yukarıda tutularak yatırılır.
- Dinlenmesi ve kendi kendine ısınması sağlanır.
- Ilık içecekler ve şekerli sıvılar verilebilir.
- El ve ayaklar büzülmüşse açmak için zorlanmaz.
- İçi su dolu kesecikler patlatılmaz.
- Yaralı bölgenin üzeri temiz,nemli bir bezle örtülür.
- İlk yardım yapıdıktan sonra bir sağlık kurumuna nakledilir.
Uyarılar
- Aşırı soğuk ortamda çay,kahve,kola gibi kafeinli içecekler ısı kaybını artırır.
- Alkol başlangıçta damarları genişletip sıcaklık hissi yaratır,ancak daha sonra damarları daha çok daraltarak donmayı kolaylaştırır.
- Vücut ısısının hemen hemen yarısı, altında yağ dokusu olmadığı için kafa derisinden kaybedilir.
Bu yüzden baş ve kulakların korunması önemidir. - Soğuktan korunmak için tek bir palto yerine kat kat giyinmek tercih edilmelidir.
