Çölyak Hastalığı

image437Çölyak Hastalığı

  • Çölyak hastalığı genetik olarak yatkınlığı olan kimselerde buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılların içerisinde bulunan
    gluten isimli bir proteinin ince bağırsakta parçalanamaması sonucu oluşan bir bağışıklık sistemi hastalığıdır.
  • Çölyaklılar glutenli besinler aldıklarında oluşan iltihaplı bağırsak yüzeyi nedeniyle bazı besin maddelerini vücuda alamazlar.
  • Bunun sonucunda bir takım hastalıklar ve gelişme geriliği gelişir.
  • Çölyak hastalığı hayatın herhangi bir döneminde gluten içeren gıdaların alınmasından belli bir süre sonra ortaya çıkar.
  • Türkiye’de 1/200 oranında görülmektedir.
  • Ailede bir çölyak varsa başka bir çölyaklı olma olasılığı yüksektir.
  • 6 aydan 70 yaşa kadar her yaş grubunda çıkabilir.
  • Hastalığın belirti ve bulguları, ortaya çıkış zamanı kişiden kişiye oldukça değişkenlik gösterir.
  • Belirtilerin başlaması glutenin diyete eklenmesi ile ilgilidir.
  • Unlu gıdalara ne kadar erken başlanırsa hastalık belirtileri o kadar erken ortaya çıkar.
  • Tanı çoğunlukla altıncı ay ile iki yaş arasında konulur.

z4   z5

  • Çölyak hastalığı, hastaların tümünde aynı belirtileri göstermez.
  • Bazı hastalar belirtileri çocuk, bazıları ise yetişkin yaşta gösterir. Bazı hastalar hiç belirti vermeyebilir.
  • Uzun süre anne sütü alan kişilerde çölyak hastalığının belirtilerinin daha geç ortaya çıktığı gösterilmiştir.
  • Ayrıca glutenin beslenmeye girdiği yaş ve alınan glütenin miktarı da önemlidir.
  • Ilk 2 yaşta ,çölyak hastalığının belirtileri ishal kusma, iştahsızlık, karın şişliği, kilo kaybı, kabızlık ve büyüme geriliğidir.
  • Çölyak hastalığı teşhisini koymak için kanda glutene karşı oluşan antikor seviyelerine bakılır.
  • Eğer testler ve belirtiler çölyak hastalığını düşündürüyorsa kesin teşhis için ince bağırsak biopsisi yapılır.
  • Gluten ile temastan sonra testler anlamlı olacağından testler 9-10.aydan sonra yapılabilir.
    image439

 

 

 

  • Tedavide yaşam boyu sıkı glutensiz diyet uygulanır.
  • Gluten içeren bütün gıdalardan uzak durulur.
  • Diyete başlanan günlerde iyileşme hemen başlar ve ince bağırsak 3–6 ay arasında tamamen iyileşir
  • Diyet bozulursa beraberinde başka hastalıklar gelişebilir.
  • Kollajen doku hastalıkları,epilepsi,bağırsak kanseri  riski artmaktadır.
  • Et,meyveler ve sebzeler gluten içermez.
  • Mısır,patates,pirinç,soya unu zararsızdır,istendiği kadar tüketilebilir.
  • Bugünkü koşullarda herhangi bir bitki,ilaç çölyak tedavisinde kullanılmamakadır.