Bebeklikten Ergenliğe Çocukluk Dönemleri
- Yenidoğan Dönemi
- Süt Çocukluğu Dönemi
- Oyun Çocukluğu Dönemi
- Okul Öncesi Dönemi
- Okul Çocukluğu Dönemi
- Ergenlik Dönemi
- Doğumdan sonraki ilk 1 aylık dönemdir.
- Günün büyük kısmını uykuda geçirir.
- Sıkıntılarını,isteklerini ağlayarak ifade etmeye çalışır.
1.ay
- Yüzüstü pozisyonunda iken başını hafifçe kaldırabilir.
- El genellikle yumruk şeklinde sıkılıdır.
- Sese göz kırpma,sıçrama,hareket şeklinde tepki gösterebilir.
- Karşısındakinin yüzüne bakabilir.
- 1 ay – 12 ay arası dönemdir.
- Bebeğin doğum sonrasında en hızlı büyüdüğü dönemdir.
- Bebeklerde beyin,kas ve sinir gelişimi baştan ayaklara doğrudur.
- Yani bebek bu dönemde önce başını tutar, sonra oturur,daha sonra da yürümeye başlar.
- Gelişim süreçleri bebekten bebeğe farklılıklar gösterebilir.
- Başını 90 derece dik tutabilir.
- El artık yumruk şeklinde değildir.
- Konuşulunca gülümser.
- Çevreyi izlemeye başlar.
- Başını daha rahat dik tutar.
- Yüzüstü pozisyonunda kolları üzerine yaslanarak gövdesini kaldırabilir.Eller açıktır.
- Cisimleri yakalayıp kendine doğru çekebilir.
- Keyif sesleri çıkarır.
- Tanıdıklarına uzanır.
- Beslenme hazırlıklarını anlar.
- Hafif destekle oturmaya başlayabilir.
- Cisimleri almak için iki elini birden kullanabilir.
- Sesleri ayırt etmeye başlar.
- Zil sesine başını çevirir.
- Agu-agu sesleri çıkarır.
- Sırtüstü pozisyonundan yüzüstüne geçebilir.
- Desteksiz oturabilir.
- Yatar durumda ayağını ağzına götürebilir.
- İki elini ayrı ayrı kullanabilir.
- Cisimleri bir elinden diğerine geçirebilir.
- Tek heceli sesler çıkarabilir.
- 7 aylıkken ‘baş baş’ yapabilir.
- Yabancıları yadırgamaya başlar.
- El çırpma oyunlarını anlar ve yapmaya başlar.
- Aynada kendi yansımasını tanır.
- Gözünün önünden kaybolan nesneyi aramaz,unutur.
- Emekleyebilir.
- Ayağa kalkabilir.Ayağa kalkmaktan hoşlanır.
- Baş ve işaret parmakları ile küçük cisimleri alabilir.
- Biberonu tutabilir.
- Parmakları ile yiyebilir.
- Sesleri taklit eder.
- 10 aylıkken baba,mama söyleyebilir.
- Çevreyi karıştırmaya başlar.
- Kaybolan nesneyi arar,görünmese de var olduğunu bilir.
- Anne başka bir bebeği kucağına alırsa ağlamaya başlayabilir.
- Yardımla veya yardımsız yürüyebilir.
- Eşyaları yere atar. Oyuncakları elinden bırakır.
- Basit komutları anlar ve yapar.
- 2 kelime söyleyebilir.
- Kelimeler yerine düt düt gibi semboller kullanır.
- Başkalarını taklit etmeye başlar.
Oyun Çocukluğu Dönemi
- 1-3 yaş arası dönemdir.
- Çocuğun yürüyüp konuştuğu,çevreyi araştırdığı, bağımlılıktan kurtulmaya başladığı bir dönemdir.
- Oyun bütün zamanını doldurur.
- Beraber oynamaya ve paylaşmaya başlar.
- Dayak,korkutma çocuğu olumsuz etkiler.
- Aile içinde çocuğa karşı tutumlar çocuğun ilerleyen yaşlarda sessiz,sakin,her şeyi kolay kabullenen ya da kural tanımayan,vurucu,kırıcı yapıda bir birey yetişmesine neden olabilir.
- Rahatça yürür,emekleyerek merdiven çıkar.
- 2 küplü kule yapabilir.
- Yazı karalar.
- 4-6 kelime söyler.
- Anlaşılmayan sözleri konuşur gibi sıralar.
- Altını ıslattığında annesine haber verir.
- Koşabilir.
- Ayakta,düşmeden oyuncağı fırlatabilir.
- Kaşığını doldurarak kendisi yemek yiyebilir.
- Kitap yapraklarını ikişer üçer çevirebilir.
- 7-20 kelime bilir.
- Diğer çocuklarla oyun oynayabilir.
- Anne babayı taklit eder.
- Yer süpürür,toz alır.
- Çömelebilir.
- Merdiven çıkabilir.
- Bardağı tutarak kendi kendine bir şey içebilir.
- 5 küplü kule yapabilir.
- 2 kelimelik cümle kurabilir.
- 3-5 vücut bölümünü bilir.
- Yemek ve tuvalet ihtiyacını işaret veya sözcükle belli etmeye başlar.
- Yardım almadan merdiven inip çıkar.
- Kitap yapraklarını teker teker çevirir.
- Ayakkabılarını ve pantolonunu çıkarabilir.
- 50 kelime bilir.2 kelimelik cümleler kurar.
- Resimlerdeki eşyaların isimlerini söyleyebilir.
- Çatal ve kaşığı rahatça kullanabilir.
- Tuvaletini haber verir.
- Sıçrayabilir.
- Topu başının üzerinden fırlatabilir.
- Düğmeleri çözebilir.
- Renkleri ayırt eder.
- Kalemi büyüklere benzer şekilde tutmaya başlar.
- Geçmiş zamanı kullanmaya başlar.
- Adını soyadını söyleyebilir.
- Üç tekerlekli bisiklete binebilir.
- İki ayağını kullanarak merdiven çıkabilir.
- Ellerini yıkayabilir.
- Kendisini besleyebilir.
- Kısmen kendisi giyinebilir.
- Kalemi güzel tutar.
- Olayları anlatmaya başlar.
- Cinsiyetini bilir.
- Çocuklarla oyun oynar.
Okul Öncesi Dönemi
4-6 yaş arası dönemdir.
- Tek ayak üstünde durabilir,sıçrayabilir.
- Düğme ilikleyebilir.
- Renkleri bilir.
- Şiir,şarkı ezbere söyleyebilir.
- Hayali masallar anlatır.
- Grup oyunlarına katılır.
- Benlik duygusu gelişmeye başlar.
- Tek ayak üstünde sıçrayabilir.
- Alçak engellerden atlayabilir.
- Ayakkabılarını bağlayabilir.
- Kendisi giyinip soyunur.
- Bıçakla ekmek üzerine yağ sürebilir.
- Adını yazabilir.
- Üçgen çizebilir.
- Anlamadığı kelimeleri sorar.
- Yarışmalı oyunlara katılmaya başlar.
- Kurallara uyar.
- Okul düzenini benimser.
- Ev işlerine yardım etmek ister.
- 6 yaşından sonra ergenliğe kadar olan süredir.
- Kızlarda 6-10 yaş,erkeklerde 6-12 yaş arasıdır.
- İyiyi kötüyü,doğruyu yanlışı,hayalle gerçeği daha iyi ayırt ettiği,soyut düşüncelere geçişin olduğu bir dönemdir.
- Başlangıç döneminde okula uyum sorunları yaşanabilir.
- Okul fobisi gelişebilir.
- Aileye bağımlılık azalır.
- Sorumluluk,başarı,yarışma kavramları hayatına girer.
- Resim yapma,yazı yazma,bisiklete binme gibi beceriler kazanılır.
Ergenlik Dönemi
Kızlarda 10-18 yaş,erkeklerde 12-20 yaş arası dönemdir.
- Çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemidir.
- Bu dönemde hızlı fiziksel büyüme,cinsel gelişme ve psikososyal olgunlaşma oluşur.
- Çeşitli faktörlere bağlı olarak bu döneme giriş erken ya da geç olabilir.
- İlk belirtiler seksüel gelişme ile ilgilidir.
- Erkek çocuklarda testisler boyut ve şekil açısından farklılaşır,
- Kız çocuklarında ise meme tomurcuğunun belirmesi ile meme gelişimi başlar.
- Genel büyüme ile beraber,iç organ boyutlarında da,kemik,yağ ve kas kitlelerinde belirgin artma olur.
- Baş ve beyin büyümesi 10 yaş civarında erişkin değerlerine ulaştığından bu dönemde pek değişiklik göstermez.
- Boy uzaması kızlarda 10 yaş,erkeklerde 12 yaş civarında artmaya başlar.
- Bu dönemde erkekler 10-30cm,kızlar 10-20 cm uzar.
- Erkek çocuklarda cinsel gelişimin ilk belirtisi testislerin büyümesidir.
- Testislerin büyümeye başlamasından kabaca 1-1,5 yıl sonra penis büyümeye başlar.
- Penisde uzama ve kalınlaşma olur.
- Scrotum (torba) ve penis renk koyulaşması ile erişkin şeklini alır.
- Erkek çocuklarda genital bölgede (pubik) kıllanma,testis büyüklükleri 3ml’nin üzerine çıktıktan sonra başlar.
- Pubik kıllanmadan iki yıl sonra da koltuk altı bölgesinde ve yüzde kıllanma başlar.
- Takip eden dönemde androjenlerin etkisi ile seste kalınlaşma oluşur.
- Kızlarda ise önce meme ,aynı zamanda yumurtalık,rahim ve vajen büyür,gelişir.
- Ardından pubik kıllanma olur.
- Daha sonra da menstruasyon dönemleri başlar.
- 12-14 yaş arasındaki çocuklar hızla ortaya çıkan bu biyolojik değişikliklere uyum açısından zorlanabilir.
- Duygusal dalgalanmalar sık görülebilir.
- Duygu ve davranışlarını ifade ederken aşırıya kaçabilirler.
- Cinsellik konusuna ilgilidirler,ancak aynı cinsle arkadaşlık etme eğilimleri daha fazladır.
- 15-18 yaş arası bedenine alışma dönemidir.
- Çoğu çocuk soyut düşünce yeteneği kazanır.
- Karşı cinse ilgi artar.
- Anne babadan uzaklaşma süreci başlar.
- 18-20 yaş döneminde ise kimlik duygusu oluşur.
- Sosyal ilişkiler arkadaş grubundan kişisel ilişkilere yönelmiştir.
- Büyüme ve cinsel gelişimin tamamlanması ile kaygılar bitmiştir.
- Büyüklerden fikir alma veya yardım istemekten rahatsızlık hissetmezler.
- Gelecekle ilgili hedefler belirlerler.